تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,115 |
تعداد مقالات | 8,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,014,451 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,276,356 |
واکاوی مؤلفههای جامعهپذیری بر اساس الگوی ایرانی-اسلامی در آثار شهید مطهری (ره) | ||
فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
دوره 30، شماره 55، شهریور 1401، صفحه 35-69 اصل مقاله (1.34 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
سیدمحمدعلی میرجلیلی* | ||
استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید پاکنژاد، یزد، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 09 تیر 1400، تاریخ بازنگری: 18 شهریور 1400، تاریخ پذیرش: 27 شهریور 1401 | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر، شناسایی، استخراج و دستهبندی ابعاد و مؤلفههای جامعهپذیری در آرای شهید مطهری (ره) و تدوین یک الگوی اسلامی-ایرانی در تربیت اجتماعی بوده است. در این پژوهش، مفهوم جامعهشناختی «جامعهپذیری» بر اساس تعریف سند بنیادین تحول آموزشوپرورش، بهمثابه تربیت اجتماعی قلمداد شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، کیفی و از نظر نوع روش تحقیق، تفسیری با تکنیک تحلیل محتوای عرفی است. تعداد 108 مورد از آثار مکتوب شهید مطهری که در قالب کتاب چاپ شدهاند، در این پژوهش موردبررسی و تحلیل و تفسیر قرار گرفت. بر اساس یافتههای تفسیری این پژوهش، 73 زیرمقوله، 13 مقوله و 4 مؤلفه اصلی شامل احساس تعلق اجتماعی، پذیرش نقش و مسئولیتپذیری، گفتگو و ارتباطات اجتماعی و سنجشگرانهاندیشی استخراج گردید. این مؤلفهها معیارهای تربیت سالم اجتماعی از دیدگاه شهید مطهری است و شاخصهایی برای انتقال آموزههای پایه اجتماعی به شهروندان محسوب میشود. با توجه به محوریت سند تحول بنیادین آموزشوپرورش در دستیابی به الگوی اسلامی-ایرانی تربیت، پیشنهاد میشود در گام پیادهسازی عملیاتی سند، از مؤلفههای مستخرج از آثار شهید مطهری بهره گرفته شود. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعهپذیری؛ شهید مطهری (ره)؛ تحلیل محتوا؛ تربیت اجتماعی؛ الگوی ایرانی-اسلامی | ||
مراجع | ||
ابوالمعالیالحسینی، خدیجه. (1392). تحلیل کیفی متن: استقرا/قیاس. فصلنامه مطالعات معارف اسلامی و علوم تربیتی، 1(1)، 102-83.
احدی، بهزاد؛ سید عامری، میرحسن و رسول آذر، گلاله. (1398). چشمانداز مؤلفههای جامعهپذیری سازمانی بر اساس تبیین ویژگیهای رهبری خدمتگزار (مطالعه موردی؛ اداره کل ورزش و جوانان استان آذربایجان غربی). پژوهشهای کاربردی در مدیریت ورزشی، 8(1)، 42-33.
ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا. (1390). تحلیل محتوای کیفی. عیار پژوهش در علوم انسانی، 3(2)، 44-15.
ایمان، محمدتقی. (1388). مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
باقی نصرآبادی، علی. (1383). استاد مطهری و نقد اندیشههای جامعهشناختی. قبسات، 9، 270-253.
دلاور، علی. (1389). روششناسی کیفی. فصلنامه راهبرد، شماره 54، 329-307.
زنگنه، محمد. (1382). بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر جامعهپذیری نوجوانان و جوانان. نامه پژوهش فرهنگی، 8(7)، 57-29.
سلطانی رنانی، سید مهدی. (1392). مؤلفههای اخلاق اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری. پژوهشهای اجتماعی اسلامی، 19(1)، 46-3.
شرفالدین، سید حسین. (1387). جامعهپذیری سیاسى و تربیت سیاسى. راه تربیت، شماره 5 ویژه نامه تربیت سیاسی، 198-177.
شورای عالی آموزشوپرورش. (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران. تهران: شورای عالی وزارت آموزشوپرورش.
صحرانشین، ابراهیم؛ هاشمی، سید احمد؛ قلتاش، عباس و رنجبر، مختار. (1399). تبیین مبانی تربیت سیاسی و اجتماعی اندیشههای جان دیویی و مطهری در تربیت شهروندی. فصلنامه پژوهشنامه تربیتی، 15(62)، 138-115.
صداقتیفرد، مجتبی. (1399). جامعهشناسی (کلیات، مفاهیم، پیشینه). تهران: نشر ارسباران.
علاقهبند، علی. (1399). جامعهشناسی آموزشوپرورش. تهران: نشر روان.
فراهانیفرد، سعید. (1383). اندیشه اقتصادی استاد شهید مرتضی مطهری (ره). قبسات، 9، 252-223.
فلیک، اوه. (1391). درآمدی بر تحقیق کیفی (ترجمه هادی جلیلی). تهران: نشر نی.
فولادی، حفیظ الله و دهقانیان، حمید. (1393). تغییرها و دگرگونیهای اجتماعی در اندیشه شهید مطهری. دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، 6(11)، 97-71.
کوئن، بروس. (1398). مبانى جامعهشناسی (ترجمه و اقتباس غلام عباس توسلى و رضا فاضل). تهران: انتشارات سمت.
کرسول، ج. دبلیو. (1391). روش و طرح تحقیق کیفی: انتخاب از میان پنج رویکرد (ترجمه طهمورث حسنقلیپور، اشکان اللهیاری و مجتبی براری). تهران: انتشارات نگاه دانش.
کشتیآرای، نرگس و سلطانینژاد، نجمه. (1393). اسلامیسازی مدارس بر اساس «نظریه بازگشت به خود» استاد مطهری. پژوهش در برنامهریزی درسی، 11(42)، 11-1.
گیدنز، آنتونی. (1399). جامعهشناسی با تجدیدنظر کامل و روزآمد شده (ترجمه حسن چاوشیان). تهران: نشر نی.
مهدوی، محمدرضا. (1394). انسان اجتماعی از دیدگاه شهید مطهری (ره). پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته دانش اسلامی مسلمین، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران.
Abrantes, P. (2013). Opening the black box of socialization: Emotions, practices and (biographical) identities. International Journal of Sociology and Anthropology, 5(9), 391–401.
Höppner, G. (2017). Rethinking socialization research through the lens of new materialism. Frontiers in Sociology, 2(13), 1-9.
Hsieh, Hsiu-Fang & Shanon, Sara, E. (2005). Three Approaches to Content Analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288.
Richards, K.A.R., Templin, T.J. & Graber, K. (2014). The socialization of teachers in physical education: Review and recommendations for future works. Kinesiology Review, 3(2), 113–134.
Thomas, David R. (2006). A General inductive approach for qualitative data analysis. American Journal of Evaluation, 27(2), 237–246.
Weidman, J. C., DeAngelo, L., and Bethea, K. A. (2014). Understanding Student Identity from a Socialization Perspective. New Direction for Higher Education, (166), 43–51. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 141 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 112 |