آمار

تعداد نشریات36
تعداد شماره‌ها1,192
تعداد مقالات8,579
تعداد مشاهده مقاله6,988,685
تعداد دریافت فایل اصل مقاله4,032,528
خالقیان, سیما, صالحی, ابوذر. (1401). تأثیر ملاحظات مرتبط با مصالح در ماندگاری بناهای پیش از 1300 هجری شمسی در فلات مرکزی ایران. پدافند الکترونیکی و سایبری, 13(2), 67-81.
سیما خالقیان; ابوذر صالحی. "تأثیر ملاحظات مرتبط با مصالح در ماندگاری بناهای پیش از 1300 هجری شمسی در فلات مرکزی ایران". پدافند الکترونیکی و سایبری, 13, 2, 1401, 67-81.
خالقیان, سیما, صالحی, ابوذر. (1401). 'تأثیر ملاحظات مرتبط با مصالح در ماندگاری بناهای پیش از 1300 هجری شمسی در فلات مرکزی ایران', پدافند الکترونیکی و سایبری, 13(2), pp. 67-81.
خالقیان, سیما, صالحی, ابوذر. تأثیر ملاحظات مرتبط با مصالح در ماندگاری بناهای پیش از 1300 هجری شمسی در فلات مرکزی ایران. پدافند الکترونیکی و سایبری, 1401; 13(2): 67-81.

تأثیر ملاحظات مرتبط با مصالح در ماندگاری بناهای پیش از 1300 هجری شمسی در فلات مرکزی ایران

پدافند غیرعامل
مقاله 5، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 50، شهریور 1401، صفحه 67-81    اصل مقاله (1.22 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
سیما خالقیان* 1؛ ابوذر صالحی2
1دانشجوی دکتری دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
2استادیار دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
تاریخ دریافت: 24 اسفند 1399،  تاریخ بازنگری: 11 خرداد 1400،  تاریخ پذیرش: 05 خرداد 1400 
چکیده
بناهای معماری از جمله سرمایه‌های ملی هستند. از این رو لازم است تا حد ممکن، عمر مفید بالایی داشته باشند. به نظر می‌رسد نادیده گرفتن عمر کوتاه بناهای معاصر از جمله عواملی است که منجر به پدید آمدن مشکلات مهمی در زمینه‌های اقتصادی و زیست‌محیطی، تخریب زودهنگام بناهای معاصر و تولید انبوهی از نخاله‌های ساختمانی شده است. طولانی بودن عمر مفید بناها و ضرورت آن، پس از ورود ایران به دوره تجدد به دست فراموشی سپرده شد؛ حال آنکه ماندگاری معماری در جامعه سنتی ایران، همواره مورد توجه‌ بوده است؛ تا آنجا که در بافت‌های تاریخی ایران، بناهایی وجود دارد که عمر مفید چند صد ساله دارند. در این رابطه، هدف این پژوهش شناخت نقش مصالح بر عمر مفید بناهای پیش از 1300 هجری شمسی است. از منظر روش تحقیق، این تحقیق از نوع کیفی و به روش نظریه زمینه‌ای انجام شده است؛ با رویه‌ای از جزء به کل و استقرایی که مبتنی بر تجزیه و تحلیل داده‌ها است. در مسیر تحقیق، از طریق گردآوری نظام‌مند داده‌ها و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی، مصاحبه با معماران سنتی و تحلیل استقرایی آن، دانشی درباره نقش مصالح در ماندگاری معماری سنتی به‌دست آمده است. بر طبق این مطالعات، ملاحظات مرتبط با مصالح به‌عنوان نتیجه این پژوهش و یکی از عوامل مؤثر بر ماندگاری معماری سنتی ایران قابل طرح است. شناخت نحوه استفاده از مصالح، استفاده از مصالح بوم آورد، استفاده از مصالح متناسب با اقلیم، افزایش مقاومت مصالح، هم‌نشینی صحیح مصالح، کاهش آسیب‌پذیری در برابر عوامل محیطی، شناخت جنس مصالح و انتخاب مصالح متناسب با کارکرد عناصر بنا از جمله ملاحظات مرتبط با مصالح است که بر ماندگاری معماری سنتی ناحیه فلات مرکزی ایران تأثیرگذار است. معماران سنتی با تکیه بر دانش ضمنی به این ملاحظات و الگوهایی که آن‌ها را در بطن خود دارند، درمجموع بناهایی مانا و با عمر مفید بالا ایجاد کرده‌اند. الگوهایی که در طول تاریخ و با تکیه بر خرد جمعی شکل گرفته‌اند و معماری ماندگاری برای ایران به ارمغان آورده‌اند.
کلیدواژه‌ها
مصالح؛ ماندگاری بنا؛ معماری سنتی؛ فلات مرکزی ایران
عنوان مقاله [English]
Influence of Material-Related Considerations on the Durability of Pre-1300 Hijri Buildings in the Central Iranian Plateau
نویسندگان [English]
S. Khaleghian1؛ A. Salehi2
1Art University of Isfahan
2Art University of Isfahan
چکیده [English]
As the architectural buildings are among the national investments, their beneficial life should be as long as possible. It seems that ignoring the short life of contemporary buildings is one of the factors that has led to the emergence of complex problems in the economic and environmental fields, the early destruction of contemporary buildings and the massive production of construction debris. Since the arrival of the modern era in Iran, the long working life of the buildings and its necessity has been forgotten, despite the fact that architecture durability has always been at the center of attention in the traditional Iranian society; there are buildings in Iran's historical neighborhoods with the useful life of several hundred years. In this regard, the purpose of this research is to identify the role of materials in the survival of traditional architecture. From the perspective of the research methodology, the research method of this study is qualitative and is a type of grounded theory research, based on the induction procedure and data analysis. By systematically gathering data using library resources, field studies, interviews with traditional architects and applying an inductive analysis, some knowledge about the long useful life of traditional architecture is obtained. According to these studies, considerations related to materials can be considered as one of the factors affecting the durability of traditional Iranian architecture. Knowing how to use the materials, applying domestic materials suitable to the climate, boosting material resistance, matching closely related materials, reducing the material vulnerability against environmental issues, knowledge of material type and finally, choosing materials according to the building functionality are important matters taken into consideration in traditional domestic architecture. Traditional architects had made durable long lasting buildings relying on the collective wisdom and taking into account these considerations and patterns, in general. The patterns that have evolved over the course of history, relying on collective wisdom and have resulted in a durable architecture for Iran.
 
کلیدواژه‌ها [English]
Material, Durability of Buildings, the Traditional Architecture, the Central Plateau of Iran
مراجع
  • Yashiro, “Stock Management for Sustainable Urban Regeneration: Overview of Building Stock Management,” In Japan, 2009.
  • O'Connor, “Survey on Actual Service Lives for North American Buildings,” Presented at Woodframe Housing Durability and Disaster Issues Conf., Las Vegas, 2004.
  • پرهیزکار، سید محمدرضا. "روش‌های افزایش عمر ساختمان‌های عمومی و تأثیر آن در صرفه‌جویی اقتصاد ملی"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده معماری و هنر. 1391.
  • P. S. Dias, “Useful Life of Buildings,” Department of Civil Engineering, 2003.
  • Van Hees, S. Naldini, and J. Roos, “Durable Past-Sustainable Future,” TU Delft. 2014.
  • Celadyn, “Durability of Buildings and Sustainable Architecture,” Czasopismo Techniczne, 2015.
  • پیرنیا، محمد کریم. "مصالح ساختمانی (آژند، اندود، آمود)"، تهران، مؤسسه انتشارات تعاون سازمان میراث فرهنگی کشور، 1381.
  • اخویان، مهدی. "تیشه‌داری (گذری بر آثار استاد محمدقاسم اخویان معماری سنتی خراسان)"، فرهنگستان هنر، 1387.
  • پیشوایزدی، محمد. "روایت بنایی تا استادکاری: خاطرات استاد معمار، محمد پیشوایزدی"، مؤسسه علم معمار رویال، 1391.
  • رحیم نیا، رضا. "دانش معماران بومی در حفاظت از معماری زمینه‌ها و عوامل مؤثر بر مداخله در معماری خاکی از منظر معماران بومی در جنوب خراسان"، پایان‌نامه دکتری دانشگاه هنر اصفهان، 1395.
  • زمرشیدی، حسین. "معماری ایران- اجرای ساختمان با مصالح سنتی"، شرکت چاپ خواجه، 1374.
  • زمرشیدی، حسین. "معماری ایران، مصالح شناسی سنتی"، تهران، انتشارات زمرد، 1377.
  • ماهرالنقش، محمود. "هنر کاشی‌کاری در ایران"، هنر و معماری ایران، 1352.
  • ماهرالنقش، محمود. "میراث آجرکاری ایران"، تهران، سروش انتشارات صداوسیما. 1381.
  • ماهرالنقش، محمود. "آجر و نقش"، تهران، نشر ماهرالنقش، 1373.
  • درخشی، روژین. "اصول کاربست مصالح سنتی در معماری فلات مرکزی ایران"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر اصفهان، 1396.
  • دونالد، ویلبر. "معماری ایران در دوره ایلخانان"، ترجمه عبدالله فریار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1346.
  • شاردن، ژان. "سفرنامه ش‍اردن: م‍ت‍ن ک‍ام‍ل‌"، ت‍رج‍مه اق‍ب‍ال ی‍غ‍م‍ای‍ی، جلد 2، ت‍ه‍ران، ت‍وس ۱۳۷۲–۱۳۷۵.
  • Cowan, & P. Smith, "Dictionary of Architectural and Building Technology," (4th ed.), India: Routledge, 2004.
  • Davies & E. Jokiniemi, "Dictionary of Architecture and Building Construction," (1st ed.),. India: Routledge, 2008.
  • -P. Kurtz, "Dictionary of civil engineering: English-French. Boston, MA: Springer US, 2004.
  • ابوالقاسمی، لطیف. "معماری ایرانی"، آبادی، شماره 19، 1374.
  • ویلیام، مورگان. "رفتار اجزای سازه‌ها"، ترجمه مجید بدیعی، تهران، نشر شهرآب، علوم روز، 1906.
  • فرشاد، مهدی. "تاریخ مهندسی در ایران"، تهران، نشر بلخ وابسته به بنیاد نیشابور، 1376.
  • فروتنی، سام. "مصالح و ساختمان"، تهران، نشر روزنه، 1388.
  • قبادیان، وحید. "بررسی اقلیمی ابنیۀ سنتی ایران"، تهران، دانشگاه تهران، 1392.
  • مصاحبه با استاد هادی طحان، استاد طلایی، استاد نساجی، استاد عابد زاده زواره، آقای زارع زواره‌ای و استاد صادقی فرد.
  • تومپازیس، آلکساندروس نیکولائو. "نامه‌ای به یک معمار جوان"، تهران، علم معمار، 1390.
  • الکساندر، کریستوفر. "الگوهای استاندارد در معماری. ترجمه فرشید حسینی"، تهران، دایره دانش، 1393.
  • کلانتر مهرجردی، نگار. "مانایی و دوام متناسب"، فصلنامه معماری و ساختمان، 1388.
  • Ted, “Durability Implications,” www.cdnarchitect.com, 2002.
  • Ted, “Enclosure durability,” Canadian Architect, vol. 47, no. 9, Sept., p. 48, 2002.
  • پورمحمدی، سپیده؛ حسینی دهمیری، هادی، "موریانه‌ها خطری جدی برای بناهای خشتی تاریخی شهر یزد و سایر شهرهای ایران، به ویژه در هنگام وقوع زلزله"، مجله اثر، ش 42 و 43، صص1-15. 1386.
  • مینکه، گرنوت. "راهنمای ساخت‌وساز با خاک (کاربرد مصالح خاکی در معماری مدرن) "، مترجم: شاهین طلوع آشتیانی، تهران، اداره کل روابط عمومی، امور فرهنگی و اجتماعی، اداره برنامه‌ریزی نشر، 1388.
  • گلابچی، محمود؛ جوانی دیزجی، آیدین، "فن شناسی معماری ایران"، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1392.
  • پیرنیا، محمد کریم.. گنبد در معماری ایران"، گردآورنده: زهره بزرگمهری،. شماره 20، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور، 1370.
  • پیرنیا، محمد کریم. "سبک‌شناسی معماری ایران"، تهران، نشر معمار، 1383.
  • نوایی، کامبیز؛ حاجی قاسمی، کامبیز. "خشت و خیال"، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، 1391.
  • ویسه، سهراب؛ خدابنده، ناهید؛ حکاکی فرد، حمیدرضا؛ طهماسبی، فرهنگ. "ارائه روش‌های مناسب در استفاده از مصالح بوم آورد"، مسکن و محیط روستا شماره 126،صص. 19-2، 1388.
  • ولفسکیل، لایل؛ دانلپ، وین؛ کالاوی، باب. "استفاده از خاک در خانه‌سازی"، ترجمه حسین تابش، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1366.
  • اردلان، نادر و بختیار، لاله. "حس وحدت"، ترجمه حمید شاهرخ، اصفهان، نشر خاک، 1379.
  • داوری اردکانی، رضا.. "رساله در باب سنت و تجدد"، تهران، نشر ساقی، 1384
  • Kenneth, [1930], “Intimations of Durability: Notes on Architecture and the Theme of Time,” Harvard Design Magazine 90 (Automn), pp. 22-28. 1997.
  • Cavanagh, “On Permanence: Thoughts about a Historical Reconstruction of a Value Basic to Building,” J. of Architectural Edu. vol. 54, no. 1, pp. 45-54 2000.
  • اژدری، میلاد، "مقاوم‌سازی ساختار فضایی در طراحی ساختمان‌ها با معیارهای پدافند غیرعامل"، فصلنامه علمی تخصصی معاونت مهندسی ناجا. ش. 32، صص 130-162، 1395.
  • دفتر تدوین مقررات ملی ساختمان. "مقررات ملّی ساختمان ایران مبحث بیست و یکم پدافند غیرعامل"،تهران، مرکز تحقیقات راه مسکن شهرسازی، 1395
  • اسماعیلی، علی؛ امامزاده، سید شهاب؛ امینی مزرعه ن.، مصطفی. "بررسی اثر چیدمان ورق‌های CFRP در مقاوم سازی دیوارهای بنایی غیر مسلح دربرابر بار انفجار"، فصلنامه پدافند غیرعامل، دوره 5 شماره 4، صص 1-8. 1393.
  • Su, “Numerical Simulation of Strengthened Unreinforced Masonry (URM) Walls by New Retrofitting Technologies for Blast Loading,” Master Thesis, School of Civil Environmental and Minig Engineering, University of Adelaied, December 2008.
  • Hao, “Numerical Derivation of Homogenized Dynamic Masonry Material Properties with Strain Rate Effects,” Int. J. of Impact Eng., vol. 36, no. 3, pp. 522– 536, 2009.
  • Wei and M. Stewart, “Model Validation and Parametric Study on the Blast Response of Unreinforced Brick Masonry Walls,” Int. J. of Impact Eng., vol. 37, no. 11, pp. 1150-1159. 2010.
  • Mullen, “Nanoparticle Reinforced Polymer for Blast Protection of Unreinforced Masonry Wall,” Associate Professor, Dept. of Civil Eng. Univ. of Mississippi, Oxford, MS, pp. 38677-1848, 2011.
  • فردوسی، سجاد؛ شکری فیروزجاه، پری؛ "تعیین حداکثر تراکم ساختمانی با رویکرد کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهر شاهرود) "، فصلنامه پدافند غیرعامل، دوره 5، شماره 4، 1393، صص9-20
  • Touw, “Firmitas Re-Visited: Permanence in Contemporary Architecture,” UWSpace, 2006.
  • Klotz, “The History of Postmodern Architecture,” Cambridge, Mass., MIT Press, 1988.
  • Powter, (Team Leader). “Sustainable Historic Places: A Background Paper for Historic Places Program Branch,” Gatineau, 93, Quebec, Parks Canada, Project 474198, 2005.
  • McDonough, and M. Braungart, “Towards a Sustaining Architecture for the 21st Century: The Promise of Cradle-Tocradle Design,” United Nations Environment Programme Industry and Environment, April-September, pp. 13-16, http://www.uneptie.org/, 2003.
  • J. Prieto, J. M. Macías-Bernal, María-José Chávez, and F. Alejandre, “Fuzzy Modeling of the Functional Service Life of Architectural Heritage Buildings,” J. of Performance of Constructed Facilities, vol. 31, no. 5, pp. 1-13, 2017
  • Bogatov, E. Kablov, O. V. Startsev, and A. Matvievskiy, “The Effectiveness of Materials Different with Regard to Increasing the Durability,” V. Erofeev, A. Dergunova, Anna Piksaikina, EDP Sciences, 2016.
  • M. Aikivuori, “Durability of Building Materials and Components 8,” Edited by M. A. Lacasse and D. J. Vanier, Institute for Research in Construction, Ottawa ON, K1A 0R6, Canada, pp. 1369-1376. 1999.
  • Heathcote, “Durability of Earthwall Buildings,” Construction and Building Materials, 1995.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 711
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 515