اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 38 |
| تعداد شماره‌ها | 1,240 |
| تعداد مقالات | 8,994 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,847,891 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,708,101 |
بررسی جایگاه و مفهوم گفتگو و پرسشگری در آموزه‌های حضرت علی(ع) | ||
| پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| دوره 30، شماره 57، بهمن 1401، صفحه 117-150 اصل مقاله (1020.69 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سید حسین واعظی* 1؛ خدیجه طوفان فرد2؛ زهره سعادتمند3 | ||
| 1نویسنده مسئول: دانشیار، گروه الهیات، واحد اصفهان (خوراسگان)،دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری، گروه فلسفه تعلیم و تربیت، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. | ||
| 3دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 23 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 03 تیر 1400، تاریخ پذیرش: 26 مرداد 1400 | ||
| چکیده | ||
| گفتگو و پرسشگری بخش مهمی از بیان است که به‌عنوان مهم‌ترین سرمایه بشری به‌شمار می‌رود و انسان را به بسیاری از امور توانا و قادر ساخته و علوم و دانش‌های زیادی را پدید آورده و در انتقال دانش‌های تجربی و افزایش داده‌ها و اطلاعات، تصحیح و بازسازی آن‌ها نقش مهمی ایفا کرده است. اسلام بیش از هر دینی به گفتگو به‌عنوان یک اصل جهت آگاه‌سازی مردم از حقایق هستی وآشنا ساختن آنان با روش تکاملی خود و دستیابی به آیین و روش برتر، پافشاری کرده است. بنابراین پژوهش حاضر به‌منظور بررسی جایگاه و مفهوم گفتگو و پرسشگری در آموزه‌های حضرت علی (ع) انجام شده است که از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، تحلیلی- توصیفی است. حوزه این پژوهش شامل کتاب‌های نهج‌البلاغه، تحف العقول، میزان الحکمه، غررالحکم در رابطه با مباحث گفتگو و پرسشگری بود که به روش هدفمند نمونه‌گیری شدند. ابزار گردآوری اطلاعات فیش‌های محقق ساخته بود. در این تحقیق ابتدا داده‌های مورد نیاز از بررسی متون اسلامی استخراج شد. سپس تجزیه‌وتحلیل داده‌ها باکدگذاری موضوعی شامل سه مرحله (کدگذاری باز، محوری و گزینشی) با استفاده از نظام مقوله‌بندی قیاسی انجام شد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است تحلیل معانی گفتگو، پرسشگری و انواع آن در آموزه‌های حضرت علی(ع) شامل 17 بُعد است. معانی گفتگو (سخن حکمت‌آمیز، سخن همراه با اندیشه، سخن به موقع و سخن حق)، معانی پرسشگری (پرسش برای رفع جهالت نه آزار، اشتیاق به دانستن، پوشاندن عیب‌ها، تلاش برای افزودن آگاهی، پاسخ اندرزگویانه و شناخت حق از باطل)، انواع گفتگو (دفاع از حقیقت، گفتگوی مفاهمه‌ای، گفتگو با هدف مشخص) و انواع پرسشگری (پرسش به موقع، پرسش نیکو، پرسش هدفمند و پرسش اکتشافی) است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امام علی (ع)؛ پرسشگری؛ گفتگو؛ آموزه‌ها | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Examining the position and concept of dialogue and questioning in the teachings of Hazrat Ali(peace be upon him) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyyed Hossein Vaezi1؛ Khadijeh Tofanfard2؛ Zohreh Saadatmand3 | ||
| 1Corresponding author: Associate Professor of Theology Department, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan), Isfahan, Iran | ||
| 2PhD student in Philosophy of Education, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan), Isfahan, Iran | ||
| 3Associate Professor of the Department of Educational Sciences, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan), Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Conversation and questioning is an important part of expression, which is considered as the most important human capital and makes man capable of many things and has created many sciences and knowledge and has played an important role in transferring experimental knowledge and increasing data and information, correcting and reconstructing them. More than any other religion, Islam has insisted on dialogue as a principle to make people aware of the truths of existence and to acquaint them with its evolutionary method and to achieve the superior religion and method. Therefore, the present research has been conducted in order to examine the place and concept of dialogue and questioning in the teachings of Hazrat Ali (peace be upon him) which is practical in terms of purpose and analytical-descriptive in terms of method. The scope of this research included the books Nahj al-Balagha, Tohf al-Aqool, Mizan al-Hikma, Gharar al-Hakma in relation to the topics of conversation and questioning, which were sampled in a targeted way. The data collection tool was made by the researcher. In this research, the required data was first extracted from the review of Islamic texts. Then data analysis was done with thematic coding including three stages (open, central and selective coding) using analogical categorization system. The findings of the research indicate that the analysis of the meanings of dialogue, questioning and its types in the teachings of Hazrat Ali (peace be upon him) includes 17 dimensions. Meanings of conversation (wise speech, speech with thought, timely speech and truthful speech), the meanings of questioning (asking to remove ignorance, not harm, eagerness to know, covering up flaws, trying to increase awareness, eloquent answer and knowing right from wrong), Types of dialogue (defense of the truth, understanding dialogue, dialogue with a specific goal) and types of questioning (questioning timely, good questions, targeted questions and exploratory questions). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Imam Ali, Questioning, Conversation, Teachings | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1377)، نیایش فیلسوف، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی.
ابراهیمی، نامدار و مهرمحمدی، محمود (1393)، پرسشگری در اسلام: در جستجوی نظریه‌ای برای تربیت. کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی.
ابراهیمی، نامدار و مهرمحمدی، محمود (1393)، پرسشگری در اسلام: در جستجوی نظریه‌ای برای تربیت، کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی، قم، https: //civilica. com/doc/301344
ابن شعبه، حسن بن علی (1382)، تحف العقول. مترجم صادق حسن زاده، قم: ناشر آل علی (ع).
پایا، علی (1381)، گفت و گو در جهان واقعی، تهران: طرح نو.
ابیض شلمانی، حسین (1380)، پرسش و پرسشگری در قرآن کریم، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
تمیمی الآمدی، عبدالواحد (1413)، مُعجَم الفاظ غُرَرالحِکَم و دُرَرالکَلِم، چاپ اول، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
تمیمی آمدی، عبدالواحدبن‌محمد (1395)،
غرر الحکم و دررالکلم. ناشر: موسسه فرهنگی دار الحدیث. نوبت چاپ8.
جوادی آملی، عبدالله (1387)، نسیم اندیشه: پرسش‌ها و پاسخ‌ها از آیت الله جوادی آملی، قم: انتشارات اسراء.
حلی، حسن بن یوسف (1411ق)، کشف الیقین فی فضائل أمیر المؤمنین(ع)، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ص 52.
دشتی، محمد (1395)، نهج‌البلاغه حضرت امیرالمومنین علی(ع)، ناشر: الهادی چاپ 12.
دهقان سرخ آبادی، محدثه و کرامتی، انسی (1396)، روش‌های آموزشی در سیره رضوی و دلالت‌های آن برای تربیت عقلانی در دانشگاه فرهنگیان، فرهنگ رضوی، سال پنجم، شماره 17
رضوانی، حمیدرضا (1392)، روش تحقیق در مدیریت. مؤسسه کتاب مهربان نشر.
سارلی، زبیده؛ محمدی، ناصر و مولایی، برزو (1396)، اصول، اهداف و روش‌های تربیت از دیدگاه امام علی(ع) در نهج‌البلاغه. مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، تابستان 1396، شماره 7(23): 247-225.
صادق زاده قمصری، علیرضا؛ ابراهیم طلایی، زهرا و صالحی متعهد (1393ش)، گفتگوی تربیتی و اصول و روش‌های آن؛ واکاوی گفتگوهای تربیتی قرآن، تهران: مجله پژوهش در مسائل تربیت و تعلیم اسلامی، سال 22، شماره 25.
طبرسی، فضل بن حسن (1380)، مجمع البیان، ترجمه آیات، تحقیق و ن‍گ‍ارش علی ک‍رم‍ی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
عارفی مینا آباد، راهب (1394)، ضرورت گفتگو و اعراض از مجادله در جهان اسلام، فصلنامه علمی تخصصی حبل المتین. سال چهارم، شماره دهم، بهار.
فضل الله، محمد حسین. (1379). ضرورت گفت وگوی ادیان و مذاهب، قم، هفت آسمان، ش 7
کاظمی و بنی نعمه، صباح. 1393. آداب گفتگوی انسان‌ها با یکدیگر از منظر قرآن و روایات. شورای عالی حوزه علمیه قم، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران (آران و بیدگل).
گنجی، کامران؛ ابوالقاسم، یعقوبی و لطفعلی، رضا (1392ش)، اثرپذیری آموزش مهارت‌های پرسشگری به معلمان بر تفکر انتقادی دانش آموزان متوسطه، روانشناسی تربیتی، ش 27.
لاله زاده، محمد و بهمنی، مریم (1398)، بررسی اخلاق و تربیت از دیدگاه امیرالمومنین علی (علیه السلام)، کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمؤمنین علی(ع)، اصفهان، https: //civilica. com/doc/984772
لیثی واسطی، علی (1376)، عیون الحکم و المواعظ، قم، دار الحدیث، چاپ اول.
مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی (1386)، بحارالانوار، ترجمه عزیزالله عطاردی، تهران: عطارد
محمدى رى شهرى، محمد (1393)، میزان الحکمه، ترجمه حمیدرضا شیخی، چاپ سوّم، قم، سازمان چاپ و نشر دار الحدیث.
مهرمحمدی، محمود (1384)، بررسی ابعاد نظری و عملی تعلیم‌وتربیت سؤال محور، مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه. تهران، سال اول، شماره 2
نعمه، عبدالله؛ و کراجکی، محمد بن علی (1383)، کنزالفوائد (جلد2). ناشر مجمه ذخائر اسلامی.
نیازی، شهریار و گودرزی، طاهره (1396)، پرسشگری خداوند در قرآن کریم (مطالعه موردی سوره یس). آموزه‌های قرآنی/ بهار تابستان. شمارۀ 25
هادی به، حمیده؛ غلامعلی، مهدی و غلامعلی، احمد (1395)، فرهنگ گفتگو در خانواده از منظر آیات و روایات با تأکید بر نهج‌البلاغه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشگاه قرآن و حدیث.
هارجی، اون و همکاران (1392)، مهارت‌های اجتماعی در ارتباطات میانفردی، ترجمۀ خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت، تهران: انتشارات رشد.
Gadamer, H. Georg. (1994). Truth and Method, J Weinsheimer and D G Marshall (trans), 2nd ed, Continuum, New York. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 240 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 343 |
||