تعداد نشریات | 38 |
تعداد شمارهها | 1,240 |
تعداد مقالات | 8,994 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,844,888 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,706,532 |
تبیین مبانی، اهداف، اصول و روشهای تربیت حماسی در شاهنامه فردوسی (برای نظام تعلیموتربیت رسمی) | ||
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
دوره 29، شماره 50، خرداد 1400، صفحه 177-205 اصل مقاله (935.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محسن خوشناموند1؛ ایراندخت فیاض* 2؛ احمد سلحشوری3؛ شیرزاد طایفی4 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه تعلیموتربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی تهران | ||
2نویسنده مسئول: دانشیار گروه فلسفه تعلیموتربیت اسلامی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران | ||
3دانشیار گروه فلسفه تعلیموتربیت اسلامی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران | ||
4دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی تهران | ||
تاریخ دریافت: 18 اردیبهشت 1400، تاریخ پذیرش: 18 اردیبهشت 1400 | ||
چکیده | ||
هدف اصلی این پژوهش، تبیین مبانی، اهداف، اصول و روشهای تربیت حماسی در شاهنامۀ فردوسی (برای نظام تعلیموتربیت رسمی) است. روش این پژوهش ازحیث هدف کاربردی و ازلحاظ رویکرد، کیفی است و ازحیث جمعآوری اطلاعات به شیوه تحلیلی و استنباطی نگاشته شده است. جامعۀ پژوهش، شاهنامه فردوسی و آثار وابسته بهآن بوده است. باتوجهبه یافتههای این مقاله، میتوان گفت که تعریف حکیم ابوالقاسم فردوسی از تربیت حماسی، تربیتی است که شجاعت و مبارزه را با عقلانیت و اخلاقمندی توأم کرده و عشق به وطن و دیگر دوستی را جایگزین خود دوستی میکند. با این تعریف، میتوان مبانی تربیت حماسی در اندیشه وی را در گزارههای زیر خلاصه کرد: «انسان حماسی در شرایط سخت ثابتقدم است»؛ «جهاد پایۀ عمل تربیت حماسی است»؛ «نقش رهبر در فرایند تربیت حماسی بارز است»؛ «انسان حماسی در همه حال بهیاد خداست». هدف تربیت حماسی پیش از هر چیز توجه به حق و جلب رضایت او بوده و پس از آن میتوان از عدالتخواهی و ظلمستیزی، شجاعتپروری، خردورزی نام برد. باتوجهبه این مبانی و اهداف، اصول تربیت حماسی عبارتند از: عزتمداری، ایثار و ازخودگذشتگی، هدایت و رهبری، خدامحوری. درنهایت از روشهای تربیت حماسی میتوان بهروش سختکوشی، اهتمام بهامور همنوعان، الگوگیری و توکل و اعتماد بهخداوند اشاره کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
شاهنامۀ فردوسی؛ مبانی تربیت حماسی؛ اصول تربیت حماسی؛ روش های تربیت حماسی؛ اهداف تربیت حماسی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Explaining the Principles, Goals, and Methods of Epical Training in Shahnameh of Firdausi (For the Formal Education System) | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohsen Khoshnamond1؛ Irandokht Fayyaz2؛ Ahmad Salahshoori3؛ Shirzad Tayefi4 | ||
1PhD candidate in philosophy of Islamic education, Allameh Tabatabaei University, Tehran | ||
2Corresponding author: associate professor at the Department of the Philosophy of Islamic Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran | ||
3Associate professor at the Department of the Philosophy of Islamic Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran | ||
4Associate professor of Persian language and literature, Allameh Tabatabaei University, Tehran | ||
چکیده [English] | ||
This research is mainly intended to explain the principles, goals, and methods of epical training in Shahnameh of Firdausi (for the formal education system). This applied research follows a qualitative method whose data collection is analytical and inferential. The research population includes Shahnameh of Firdausi and related works. The findings of this study indicated that in Hakim Abolghasem Firdausi’s view, epical training can be defined as a combination of courage and fighting through rationality and morality which replaces self-love with love of homeland and love of others. This definition implies that according to Firdausi, the principles of epical training can be summarized in the following statements: "The epical man is steadfast in difficult situations"; "Jihad is the basis of epical training"; "the role of the leader in the process of epical training is quite obvious"; and "an epical person always remembers God." The goal of epical training involves primarily paying attention to righteousness and God’s satisfaction, and then, we can name justice and fighting oppression, courage, and rationality. Accordingly, the principles of epical training contain self-respect, self-sacrifice, guidance and leadership, and God-orientation. Finally, epical training techniques involve hard work, care for others, modeling, and trust in God. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Shahnameh of Firdausi, Fundamentals of epical training, principles of epical training, methods of epical training, goals of epical training | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. نهجالبلاغه شریف رضی، محمدبنحسن (1379)، ترجمۀ محمد دشتی، قم: انتشارات شاکر. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414)، لسان العرب، بیروت: دارالصاد بیروت. اسلامی ندوشن، محمدعلی (1376)، زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، تهران: آثار. اسماعیلپور، محمدمهدی (1385)، ایثار و عرفان، شیراز: نوید شیراز. افراسیابپور، علیاکبر (1390)، تعلیم دوستی در شاهنامه فردوسی، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، ش 12، س سوم: 181 ـ 204. بابایی، محمدباقر (1396)، راهبرد حصار فرهنگی در تقابل با جریان نفوذ ازمنظر قرآن، فصلنامۀ سیاست دفاعی، ش 98، دوره 25: 161 ـ 186. باقری، خسرو (1383)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد1، تهران: مدرسه. باقری، خسرو (1386)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد2، تهران: مدرسه بهشتی، سعید و افخمی اردکانی، محمدعلی (1386)، تبیین مبانی و اصول تربیت اجتماعی در نهجالبلاغه، دوفصلنامه تربیت اسلامی، ش 4، دوره 2: 39 ـ 7. جرجانی، علیبنمحمد (1379)، التعریفات، تهران: ناصرخسرو. جلالی، مریم (1390)، اقتباس منظوم از شاهنامه در متون کودک و نوجوان، نشریه کتاب ماه، ش 84، دوره 1: 80 ـ 84. جمعی از نویسندگان (1392)، گفتارهایی در تربیت حماسی، قم: امام عصر ـ مرکز فرهنگی و تبلیغی آیندهسازان. جوادی آملی، عبدالله (1366)، کرامت در قرآن، قم: رجاء. خلیلی اردلی، وحید (1390)، فردوسی به چه درد نسل امروز ما میخورد، همایش بینالمللی فردوسی. دلشاد تهرانی، مصطفی (1379)، منظر مهر: مبانی تربیت در نهجالبلاغه، تهران: دریا. دلشاد تهرانی، مصطفی (1387)، روشهای تربیت در نهجالبلاغه، قم: دریا. دهخدا، علیاکبر (1389)، لغتنامه، تهران: دانشگاه تهران. دیانی، مسعود (1392)، تربیت حماسی؛ چیستی و چرایی، مجلۀ خیمۀ معرفت، ش 14، فروردین و اردیبهشت: 1 ـ 28. راغب اصفهانی، حسینبنمحمد (1412)، ترجمه و تحقیق مفرادت الفاظ قران، تهران: مرتضوی. رجبعلی، اسلام (1385)، بررسی ابعاد عملی و نظری ترویج فرهنگ ایثار و نقش آن در پیشگیری از جرم، با راهنمایی: عادل ساریخانی، دانشگاه قم، مقطع کارشناسی ارشد، حقوق و جزا و جرمشناسی. ریاحی، محمدامین (1382)، فردوسی، تهران: طرح نو. شکوهی، غلامحسین (1386)، مبانی و اصول آموزشوپرورش، مشهد: آستان قدس رضوی. طبرسی، حسنبنفضل (1425)، مکارم الاخلاق، تهران: دار الفقه. عبدوس، محمدتقی و اشتهادی، محمدمهدی (1375)، بیستوپنج اصل از اصول اخلاقی امامان، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. علامه مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳)، بحارالانوار، مجلدات 5 و 71 و 74، بیروت: مؤسسه الوفاء. عمید، حسن (1377)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر. فتحعلی، محمود؛ مصباح، مجتبی و یوسفیان، حسن (1382)، فلسفه تعلیموتربیت اسلامی، تهران: مدرسه. فراهیدی، خلیلبناحمد (1410)، کتاب العین، قم: هجرت. فردوسی، ابوالقاسم (1394)، شاهنامه، بهکوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره. فلاح، مرتضی (1389)، مبانی آموزشوپرورش در شاهنامه، نشریۀ ادب و زبان، ش 25، دوره جدید (پیاپی 25): 213 ـ 242. کلینی، محمدبنیعقوب (1365)، الکافی، ترجمۀ سیدجواد مصطفوی، تهران: دارالکتاب اسلامیه. محمدبنمحمد، مرتضی زبیدی (1414)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر. محمدی ریشهری، محمد (1377)، میزانالحکمه، ترجمۀ حمیدرضا شیخی، قم: دارالحدیث. مشایخی، شهابالدین (1381)، اصول تربیت از دیدگاه اسلام، مجلۀ حوزه و دانشگاه، ش 32: 50 ـ 68. مطهری، مرتضی (1382)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا. مطهری، مرتضی (1388)، حماسۀ حسینی، تهران: صدرا. مطهری، مرتضی (1389)، مجموعه آثار جلد 25، تهران: صدرا. مهدیان، محمدجعفر (1385)، مبانی و اصول تعلیموتربیت، تهران: ساوالان. موسوی، سیدکاظم (1387)، آیین جنگ در شاهنامه فردوسی، تهران: زائر آستانه مقدسه. موسوی، سیدمهدی (1392)، تربیت حماسی، الگوی تربیت مهدوی، مجلۀ مشرق موعود، ش 26، س هفتم: 91 ـ 114. نجفی، محمدحسن بن باقر (1368)، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، تهران: دارالکتاب الاسلامیه. نقیبزاده، میرعبدالحسین (1389)، نگاهی بهفلسفه آموزشوپرورش، تهران: طهوری. نکوئیان، حبیب (1389)، تبیین آراء تربیتی فردوسی با استناد به شاهنامه، به راهنمایی بابک شمشیری، دانشگاه شیراز، کارشناسی ارشد رشتۀ فلسفۀ تعلیموتربیت. نوروزی، خورشید (1386)، تحلیل نوع ادبی سمک عیار، مجلۀ ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، ش 9، س سوم: 135 ـ 159. Ćurko, Bruno. Feiner, Franz . Gerjolj, Stanko. Juhant, Janez. Kreß, Kerstin. Mazzoni, Valentina. Mortari, Luigina. Pokorny, Svenja. Schlenk, Evelyn. Strahovnik, Vojko.(2018). Ethics and values education Manual for Teachers and Educators. 33 (3), 269–291
Katz Robert, )1974(. Skills of an Effective Administrator Harvard Business Review, September-OctoberStoner, London; Prenti | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,517 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 459 |